JAK WYELIMINOWAĆ ENERGIĘ Z PALIW KOPALNYCH? Małgorzata Zawilska-Rospędek, inżynier ds. ochrony środowiska w Mars Polska: Nasza firma ma konkretną strategię w zakresie zrównoważonego rozwoju. Została ona ogłoszona w 2011 roku i mówi m.in. o tym, że do 2040 roku chcemy całkowicie zaprzestać wykorzystywania energii pochodzącej z paliw kopalnych z naszych fabryk. Dodatkowe cele, również zapisane w strategii, dotyczą zużycia wody, której wykorzystanie chcemy znacznie ograniczyć do 2020 roku. Mamy też cele związane z odpadami. Przede wszystkim nie chcemy, żeby z jakiejkolwiek fabryki MARS na świecie odpady były wywożone na składowiska. Zadanie to w Polsce już udało się zrealizować.   W strategii wskazane są cztery obszary: - Doskonałość operacyjna w obszarze zużycia energii, wody, a także jak najlepszej segregacji odpadów. Namawiamy pracowników, żeby np. upewniali się po zakończeniu produkcji, że wszystko, co można wyłączyć, zostało wyłączone. - Inwestycje kapitałowe. – np. zeszłym roku wymieniliśmy oświetlenie w całej fabryce czekolady na LED. Dzięki temu zużycie prądu znacznie spadło. - Nowe technologie - to poszukiwania innowacyjnych i efektywnych energetycznie procesów technologicznych . W prace te zaangażowane są globalne zespoły projektowe , poszukujące nowych możliwości, żeby pewne rzeczy (np. produkcja czekolady) robić inaczej. - Energia Odnawialna - dotyczy poszukiwania możliwości zasilania z odnawialnych źródeł energii. Dobrym przykładem w tym obszarze jest nasza nowa oczyszczalnia ścieków, ale nie tylko. Np. w USA, firma MARS zbudowała farmę wiatrową, pokrywającą zapotrzebowanie wszystkich tamtejszych fabryk MARS. W Europie również przymierzamy się do tego typu projektów, zwłaszcza w Anglii i Holandii. Na Polskę też przyjdzie czas – będziemy szukali w naszym kraju możliwości, żeby zapotrzebowanie na energię pokryć całkowicie z odnawialnych źródeł.

 

DOSZLIŚMY DO GRANICY

 

– Od wielu lat eksploatowaliśmy tlenową oczyszczalnię konwencjonalną, opartą o dwa SBR. Nasze fabryki jednak się rozrastają, produkujemy więcej, powstaje więcej ścieków – wyjaśnia Małgorzata Zawilska-Rospędek, inżynier ds. ochrony środowiska w Mars Polska.

 

W pewnym momencie stara oczyszczalnia doszła do granicy swojej wydajności, a dołożenie nowej linii do produkcji draży czekoladowych M&M’s spowodowałoby jej przekroczenie. Można było dostawić trzeciego SBR-a, ale firma MARS doszła do wniosku, że wyczerpanie możliwości starej oczyszczalni jest doskonałą okazją do tego, żeby zrobić coś nowego, lepszego.

 

– Planując rozbudowę fabryki i postawienie nowej linii produkcyjnej uznaliśmy, że równocześnie należy zainwestować w zakresie ochrony środowiska. Jest to przykład zrównoważonego rozwoju. Zwiększając wydajność produkcji, a równocześnie zużycie energii jednocześnie, stawiamy obiekt, który pozwoli nam to skompensować – tłumaczy Zawilska-Rospędek.

 

OPERATORZY ZAANGAŻOWANI W PROJEKT

W pracach nad nową oczyszczalnią czynnie brali udział operatorzy, dotąd zajmujący się urządzeniami na starym obiekcie. Ich wiedza i doświadczenie pozwoliły uniknąć wielu błędów na poziomie projektowania. Rejon nowej oczyszczalni jest kilkukrotnie większy niż wcześniejszej jednostki, jednak nadzorującą ją obsługę wspomagają zautomatyzowane systemy bezpieczeństwa, detekcji wycieków czy sterowania.

 

BEZTLENOWO I TLENOWO

 

 – Poziom ChZT jest w naszych ściekach na tyle wysoki, że możemy cały ich strumień skierować na oczyszczanie beztlenowe – tłumaczy Małgorzata Zawilska-Rospędek. Reaktor beztlenowy to pierwszy etap oczyszczania. Ze względu na wysokie ładunki azotu i fosforu, konieczne jest stosowanie oczyszczania tlenowego, realizowanego w dwóch procesach opatentowanych przez partnera technologicznego firmy MARS. Jednym z tych procesów jest wysokosprawne usuwanie azotu, a drugim końcowe doczyszczanie wszystkich trzech parametrów: ChZT, azotu i fosforu.

 

NADWYŻKA ENERGII Z BIOGAZU

W reaktorze beztlenowym produkowany jest biogaz, a na terenie oczyszczalni działa silnik kogeneracyjny o mocy 1 MW. Odpady pochodzące z produkcji są rozdrabniane i dozowane do ścieków po to, żeby dodatkowo podwyższyć ładunek ChZT i wyprodukować więcej biogazu. Pozwala to również utylizować na miejscu – przynajmniej w części – powstające odpady.

 

– Produkujemy zarówno energię elektryczną, jak i parę, używając ich w pierwszej kolejności na oczyszczalni. Nadwyżkę uzyskanej energii odnawialnej kierujemy do fabryki, co pozwala zmniejszyć emisję CO2 przez zakład w Sochaczewie – dodaje Małgorzata Zawilska-Rospędek.

 

WODA WRACA DO FABRYKI

Ścieki są oczyszczane do bardzo dobrych parametrów. To właśnie uzyskane efekty skłoniły specjalistów z firmy MARS do wykorzystania czystych ścieków ponownie. Zdecydowano, żeby część strumienia ścieków skierować na membrany do odwróconej osmozy. Pozwoliło to na uzyskanie wody demineralizowanej, która w części używana jest na potrzeby własne oczyszczalni, a nadwyżka używana jest do celów chłodniczych w fabrykach. Dzięki odzyskowi wody po oczyszczaniu można było w bezpieczny sposób zastąpić wodę z sieci wodociągowej odzyskaną wodą demineralizowaną po oczyszczalni.

 

PRODUKOWANA NA OCZYSZCZALNI ENERGIA WYSTARCZYŁABY DO: - zasilenia 32 tysięcy lodówek klasy A+, - wyprodukowania 800 tysięcy sztuk batonów Snickers dziennie, - wytworzenia 94 tysięcy 500 g torebek suchej karmy Pedigree dziennie.   A ponadto: - 10% – taką redukcję emisji CO2 z paliw kopalnych da docelowo oczyszczalnia, pracująca przy pełnej wydajności, - 10% – o tyle, dzięki zastosowanym na oczyszczalni rozwiązaniom, spadnie zużycie wody w skali kompleksu produkcyjnego w Sochaczewie, - 250 tysięcy – miasto o takiej liczbie ludności mogłaby obsłużyć nowa oczyszczalnia pod względem kaloryczności ładunku usuwanych zanieczyszczeń, - 99,9 % – tak wysoka efektywność w usuwaniu zanieczyszczeń ze ścieków charakteryzuje pracę nowego obiektu, - 33 milionów zł – tyle kosztowała oczyszczalnia w Sochaczewie.

 

Fot. Mars Polska

Materiał został również opublikowany w numerze 2/2016 kwartalnika "Kierunek Spożywczy"