Płynne złoto

Oliwa z oliwek jest nieodłącznym elementem diety śródziemnomorskiej. Jej zalet nie da się przecenić. Oprócz wspaniałego smaku zawiera również całe mnóstwo składników, które mają dobroczynny wpływ na nasz organizm. Jest bogatym źródłem witaminy A, D, E i K. Działa przeciwzakrzepowo, przeciwmiażdżycowo i usprawnia proces trawienia. Zawarte w niej przeciwutleniacze opóźniają proces starzenia. Nic więc dziwnego, że już starożytni doceniali jej walory i nazywali ją płynnym złotem.

Jaką wybrać oliwę?

Oliwy mogą różnić się smakiem, zapachem oraz barwą. Ich właściwości zależą m.in. od rodzaju gleby, na której rosły drzewka, stopnia dojrzałości owoców i sposobu tłoczenia. Najważniejszą cechą oliwy jest jej kwasowość.

Wyróżniamy następujące rodzaje oliwy:

Oliwa extra virgine – jej kwasowość jest nie wyższa niż 0,08 %. Uzyskuje się ją z pierwszego tłoczenia na zimno. Jest gęsta i ma delikatnie zielonkawy kolor. Jest to oliwa najwyższej jakości. Zaleca się spożywanie jej na zimno, by podczas podgrzewania nie utracić jej dobroczynnych właściwości.

Oliwa virgine – jest również uzyskiwana z pierwszego tłoczenia, jednak jej kwasowość jest nieco wyższa, bo na poziomie od 0,08 do 2 %. W kuchni śródziemnomorskiej chętnie wykorzystuje się ją do smażenia, pieczenia i gotowania.

Oliwa lampanate – jest mieszanką oliwy rafinowanej i oliwy virgin lub extra virgin.

Oliwa z wytłoczyn – to produkt najniższej jakości otrzymywany z poddanych rafinacji pozostałości po tłoczeniu oliwy.

Jak przechowywać oliwę?

Aby móc w pełni cieszyć się zaletami oliwy, należy zadbać o jej prawidłowe przechowywanie. Mimo, że oliwki rosną w gorącym, mocno nasłonecznionym klimacie, gotowa oliwa powinna być chroniona przed promieniami słonecznymi. Nie służy jej także dostęp tlenu. Dlatego oliwę najlepiej przechowywać w ciemnej, szczelnie zamykanej butelce.

Ważna jest również odpowiednia tempreatura. Oliwa powinna być przechowywana w chłodnym miejscu, ale nie w lodówce. Zbyt niska temparatura spowoduje, że zgęstnieje, z kolei zbyt wysoka tempertura może doprowadzić do zjełczenia.

Kiedy oliwa jest najlepsza?

Oliwie nie służy upływ czasu. Co prawda jest zdatna do spożycia nawet do 24 miesięcy, jednak warto pamiętać, że im świeższa jest oliwa, tym bogatsza w cenne składniki. Po otwarciu zachowuje świeżość najwyżej prze 3 miesiące. Po tym czasie mogą pojawić się żółte lub pomarańczowe smugi i nieprzyjemny metaliczny posmak, co oznacza, że oliwa nie nadaje się już do spożycia.

Jak spożywać oliwę?

Oliwę extra virgin najlepiej spożywać na surowo, np. jako dodatek do sałatek. Unikniemy w ten sposób utraty zawartych w niej cennych składników. Nie wyklucza to jednak stosowania oliwy do gotowania, pieczenia a nawet smażenia, bowiem można ją rozgrzać do 200˚C. W tym celu wystarczy jednak sięgnąć po tańsze gatunki.

Oliwa znakomicie wzbogaca smak mięsa, ryb, owoców morza i warzyw. Świetnie się sprawdza jako składnik zup i sosów. Szczególnie chętnie jest wykorzystywana w słynącej ze swej prostoty kuchni włoskiej. Mając pod ręką zaledwie kilka składników: makaron Barilla, oliwę extra virgine i kilka ząbków czosnku mamy już gotowy włoski klasyk – aglio olio.

Aby zamienić proste danie w wykwintną ucztę dla podniebienia warto podpatrzeć sposoby zawodowych kucharzy.

„Nigdy nie dodaję oliwy do wody gdy gotuję makaron. Wbrew obiegowej opinii taki zabieg wcale nie jest dobry. Powoduje, że makaron staje się śliski i nie łączy się prawidłowo z pozostałymi składnikami dania. Chętnie za to stosuję oliwę do tworzenia rozmaitych sosów lub do wykończenia dania“ – Paweł Gałecki, zdobywca tytułu Master of Pasta w ogólnopolskim konkursie kulinarnym Arte Culinaria Italiana 2018.