Cyberbezpieczeństwo maszyn w przemyśle spożywczym
Wraz z nadejściem czwartej rewolucji przemysłowej, znanej jako Przemysł 4.0, zmienia się sposób zarządzania bezpieczeństwem w różnych sektorach, w tym w przemyśle spożywczym. Inteligentne fabryki, wprowadzając nowoczesne technologie, takie jak Internet Rzeczy (IoT), systemy cyberfizyczne (CPS) i sztuczna inteligencja, dążą do poprawy autonomii, elastyczności oraz zdolności produkcyjnych do reagowania na zmienne potrzeby.
Innowacje niosą za sobą nowe zagrożenia w zakresie cyberbezpieczeństwa. W przemyśle spożywczym mają one szczególne znaczenie, ponieważ nieau toryzowana ingerencja w proces produkcyjny może stanowić zagrożenie nie tylko dla producenta, ale także dla masowego odbiorcy.
Jednym z głównych wyzwań związanych z Prze mysłem 4.0 jest rosnące zagrożenie cyberatakami. Maszyny w przemyśle spożywczym są coraz częściej połączone z sieciami informatycznymi, co umożliwia zdalne monitorowanie i konserwację urządzeń. Choć takie rozwiązanie ma wiele zalet, jak na przykład skrócenie czasu przestojów, jednocześnie zwiększa podatność maszyn na ataki hakerskie.
Nieautoryzowana ingerencja w systemy sterowa nia maszynami może mieć poważne konsekwencje zarówno dla pracowników, jak i dla procesu produkcji. Przykład to manipulacja parametrami maszyn, która może prowadzić do zmiany prędkości, siły działania lub temperatury, co w przypadku produkcji żywno ści może skutkować skażeniem. Atak hakerski na maszyny przemysłowe może również uniemożliwić wykrywanie błędów lub fałszować kody błędów, co znacznie utrudnia reakcję na awarie
Cyberzagrożenia w systemach SCADA i HMI
Systemy SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) oraz HMI (Human Machine Interface) są nieodłącznymi elementami nowoczesnych zakładów produkcyjnych, w tym również tych działających w sektorze spożywczym. Pozwalają one na monitoro wanie i zarządzanie procesami w czasie rzeczywistym. Jednak ich połączenie z siecią, często z zewnętrznymi dostawcami usług, czyni je podatnymi na cyberataki. Skuteczny atak na infrastrukturę przemysłową może prowadzić do katastrofalnych skutków.
W przemyśle spożywczym zagrożenia te są szcze gólnie istotne, ponieważ cyberatak może nie tylko przerwać produkcję, ale także wpłynąć na jakość i bezpieczeństwo żywności. Cyberprzestępcy mogą manipulować danymi, zmieniać parametry produk cji, co w konsekwencji może prowadzić do skażenia produktów spożywczych lub niewłaściwego etykietowania. To z kolei zagraża zdrowiu konsumentów oraz prowadzi do ogromnych strat finansowych i wizerunkowych dla firm.
To dzieje się już!
W ostatnich latach sektor spożywczy kilkukrotnie stał się celem zaawansowanych cyberataków, które poważnie zakłóciły działalność firm. Jednym z naj bardziej znanych przypadków był atak ransomware na giganta owocowo-warzywnego Dole. Naruszenie bezpieczeństwa doprowadziło do niedoborów niektó rych produktów, a najbardziej ucierpiała działalność f irmy w Chile. Rory Byrne, dyrektor generalny Dole, przyznał, że atak był druzgocący dla działu świeżych owoców i warzyw, ale firma zareagowała szybko, angażując zewnętrznych ekspertów ds. cyberbez pieczeństwa, którzy pomogli rozwiązać problem i zabezpieczyć systemy na przyszłość.
W 2021 roku celem cyberataków były m.in. fran cuska firma Lactalis, producent szampana Laurent Perrier oraz Molson Coors, drugi co do wielkości browar w Stanach Zjednoczonych.
W tym samym roku gigant mięsny JBS doświad czył ataku ransomware, który zakłócił działalność f irmy w Ameryce Północnej i Australii. JBS ostatecznie zdecydował się zapłacić okup w wysokości 11 milionów dolarów, aby odzyskać kontrolę nad swoimi syste mami i plikami, co pokazuje, jak poważne mogą być skutki takiego ataku.
Nie były to oczywiście odosobnione incydenty w branży spożywczej. W 2022 roku kanadyjska firma Maple Leaf Foods, zajmująca się pakowaniem mię sa, doświadczyła naruszenia cyberbezpieczeństwa, które wpłynęło na jej działalność w wielu aspektach. W efekcie spółka została zmuszona do przejścia z wysoko zautomatyzowanej sieci operacyjnej na ręczne zarządzanie procesami. Oznaczało to, że firma musiała realizować zamówienia, planować produkcję, kompletować zapasy i dokonywać płatności bez uży cia zaawansowanych systemów informatycznych, co znacząco wpłynęło na efektywność jej działań.
W ciągu tego samego roku niemiecki dostawca mrożonek Apetito również padł ofiarą cyberataku, a brytyjska firma KP Snacks poinformowała o ataku ransomware, który zakłócił jej operacje. Te przypad ki wskazują, że branża spożywcza na całym świecie jest coraz bardziej narażona na cyberataki mogące zablokować dostęp do kluczowych danych i systemów.
Przypadki takie jak te pokazują, że cyberbezpie czeństwo staje się kluczowym wyzwaniem dla branży spożywczej, zwłaszcza w obliczu rosnącej cyfryzacji procesów produkcji i zarządzania. Zakłócenia wywo łane przez cyberataki mogą prowadzić do poważnych problemów logistycznych, przerw w dostawach, strat finansowych oraz utraty zaufania konsumentów. Firmy muszą inwestować w nowoczesne technologie zabezpieczeń i wprowadzać procedury, które pozwolą skutecznie chronić ich systemy przed rosnącą falą ataków.
Plan Ochrony Żywności i dyrektywa NIS 2
W odpowiedzi na rosnące zagrożenia cybernetycz ne w przemyśle spożywczym wdrożenie skutecznych procedur ochrony staje się nieodzowne. Plan Ochrony Żywności, który w wielu firmach stanowi integral ną część strategii zarządzania bezpieczeństwem, obejmuje działania mające na celu zabezpieczenie procesu produkcyjnego przed atakami cybernetycz nymi i innymi zagrożeniami. Istotną rolę odgrywają tutaj normy i standardy międzynarodowe, takie jak PAS96:2014, które stanowią podstawę do wdrażania rozwiązań chroniących przed zagrożeniami, w tym cyberatakami.
Norma PAS96:2014, „Guide to Protecting & Defen ding Food & Drink from Deliberate Attack”, zaleca szczegółowe działania mające na celu zabezpieczenie przedsiębiorstw spożywczych przed celowymi ata kami. Dotyczy to nie tylko zagrożeń fizycznych, ale także tych wymierzonych w infrastrukturę IT, systemy zarządzania i procesy automatyzacji. Wprowadzenie norm cyberbezpieczeństwa, w połączeniu z fizycz nymi środkami ochrony, ma na celu minimalizację ryzyka dla całego łańcucha produkcyjnego.
Z kolei Dyrektywa NIS 2 (Dyrektywa 2022/2555) to zaktualizowane przepisy Unii Europejskiej, które mają wzmocnić cyberbezpieczeństwo na terenie całej UE, a jej szczególne znaczenie jest widoczne w sektorach krytycznych, takich jak przemysł spo żywczy. Nowa wersja dyrektywy stanowi kontynuację poprzedniej dyrektywy NIS (Network and Informa tion Systems Directive) z 2016 roku i wprowadza bardziej rygorystyczne wymogi dotyczące ochrony infrastruktury krytycznej, zarządzania ryzykiem oraz reagowania na incydenty związane z cyberbez pieczeństwem.
Komentarze