Woda pitna stanowi zaledwie ok. 3 proc. zasobów wodnych na ziemi, a jej większość jest trudno dostępna i zgromadzona w lodowcach – dlatego rozsądna gospodarka wodna jest niezbędna. Co więcej, Polska ma jedne z najmniejszych zasobów wód powierzchniowych w Europie. Mniej mają tylko Cypr, Malta i Czechy – od lat alarmują naukowcy. Coraz częściej w miesiącach letnich doskwiera nam susza, co powoduje, że plony w rolnictwie są uboższe, w najgorętszych miesiącach w niektórych zakątkach Polski woda musi być dostarczana do mieszkańców w beczkowozach oraz istnieje realne zagrożenie pożarami lasów. Jak wynika z raportu „Ziemianie atakują” firmy Kantar, już niemal 80 proc. Polaków uważa zagrożenia środowiskowe za poważne. Jako drugie największe wyzwanie badani wskazali niedobory i susze. Nadal jednak nasze proekologiczne postawy pozostawiają wiele do życzenia.

- Z danych GUS wynika, że mimo iż posiadamy bardziej energo- i wodooszczędne sprzęty domowe, to zużycie wody w gospodarstwach domowych w ciągu ostatnich niespełna dwóch dekad w Polsce praktycznie się nie zmieniło. W 2002 roku zużywaliśmy rocznie średnio 33,6 m3 wody z wodociągów na 1 mieszkańca, a w 2019 – 33,7 m2. To pokazuje, że mimo przyjaznych środowisku sprzętów czy prowadzonych programów edukacyjnych na rzecz oszczędzania wody pitnej, surowca coraz bardziej deficytowego, wiele jest wciąż do zrobienia. A nasze wybory mają szczególne znaczenie właśnie teraz, kiedy z powodu pandemii COVID-19, więcej czasu spędzamy w domach, a więc – siłą rzeczy – istnieje ryzyko większego zużycia wody niż wcześniej – mówi Rafał Bonter, Prezes Zarządu firmy Xylem Water Solutions Polska.

Mądre wybory – podwójna korzyść
Oszczędzać wodę, a właściwie odpowiedzialnie wykorzystywać jej zasoby, warto nie tylko ze względu na dbałość o środowisko, ale również z uwagi na kwestie finansowe. Ostatnio pojawił się kolejny motywator do proekologicznych zachowań. Polskie miasta wdrażają w życie pomysł skorelowania opłaty za śmieci ze zużyciem wody. Unikają w ten sposób problemu „wyparowujących” mieszkańców, czyli zaniżania deklarowanej liczby domowników, od której uzależnione były dotychczasowe stawki. Jako pierwsze miasto w Polsce takie rozwiązanie wprowadził Szczecin. Od kwietnia 2021 roku w taki sposób rozliczani będą również mieszkańcy Warszawy.
Niemal ośmioletnia, szczecińska perspektywa korelacji opłat za śmieci ze życiem wody pokazuje, że właśnie kwestie finansowe są jednym z największych motywatorów dla Polaków. Liczby mówią same za siebie – we wspomnianym Szczecinie w 2019 roku zużycie wody było niższe aż o 38 proc. niż przed siedmioma laty. Mimo podwyżki stawki za samą wodę, sam rzecznik miejskiego przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego przyznał, że z pewnością to rosnący koszt opłat za wywóz odpadów, zależny od zużycia wody, był dla mieszkańców czynnikiem zachęcającym właśnie do rozsądniejszej gospodarki wodą w domu. Niebawem przykład Łodzi (w której taki system zaczął funkcjonować od stycznia 2021 roku) oraz Warszawy, pokaże szerzej, jak duża jest ta zależność.  

Jak mądrze oszczędzać wodę na co dzień?
Zdaniem ekspertów Xylem, globalnego  dostawcy systemów wodno-kanalizacyjnych, która od lat angażuje się w działania na rzecz rozsądnego gospodarowania zasobami wodnymi, istnieje wiele sposobów, aby ograniczyć zużycie wody w domu. Oto niektóre
z nich:
W KUCHNI
1.    Nie wylewaj wody po gotowaniu ziemniaków, jajek czy ryżu, tylko podlej nią kwiaty. Woda po gotowaniu ryżu świetnie odżywi też włosy
2.    Zainwestuj w zmywarkę, weź pod uwagę klasę energetyczną urządzenia, a jeśli już posiadasz taki sprzęt – korzystaj z programów ekologicznych. Niech nie zwiedzie Cię czas ich trwania – choć najczęściej są one dłuższe niż pozostałe, to powodują zużycie o wiele mniejszej ilości wody
3.    Włączaj tylko zapełnioną zmywarkę (lub pralkę)
W ŁAZIENCE
1.    Przyłącz się do wyzwania „one song challenge”, którą od dawna stosują pracownicy Xylem – niech długość czasu spędzanego pod prysznicem pomoże Ci wyznaczyć wybrana piosenka
2.    Zakręcaj wodę podczas mycia zębów czy golenia (tak samo w kuchni, przy myciu ręcznym)
3.    Naciskaj przycisk w toalecie stosowny do potrzeb – częściej używaj małego niż dużego
CODZIENNE WYBORY
1.    Warto zrezygnować z kupowania wody w plastikowych butelkach. W wielu miejscach kranówka jest zdatna do spożycia. Nieprzekonani lub mieszkańcy mniejszych miast mogą zamontować prosty filtr w kranie bądź zainwestować w butelkę lub dzbanek z filtrem
2.    Ogranicz spożycie mięsa – do wyprodukowania 1 kg wołowiny potrzeba aż 14,5 tys. litrów wody!
3.    Poszerzaj swoją wiedzę i edukuj dzieci, bliskich, znajomych. Przyłączaj się do eko-inicjatyw, wspieraj producentów, którzy prowadzą biznes w sposób zrównoważony, z poszanowaniem zasobów naturalnych, jak woda czy drewno
W DOMU:
1.    Zainwestuj w perlator, napraw cieknące krany, a podczas wymiany baterii w kuchni i łazience zadbaj o to, żeby były one jednouchwytowe (co ograniczy straty wody)
2.    Segreguj odpady na frakcje, rób to w prawidłowy sposób (sprawdź, czy nie popełniasz błędów – np. brudny papier staje się odpadem zmieszanym, a jednorazowy kubek jest wodoodporny dzięki polietylenowi, jest więc również odpadem zmieszanym i nie nadaje się do recyklingu)
3.    Zbieraj deszczówkę w ogrodzie i wykorzystuj ją do podlewania roślin – świetnie nada się w tym celu
Sposobów na ochronę naturalnych zasobów wody jest wiele. Część z nich możemy wdrożyć na własną rękę zarówno w trosce o przyszłość przyszłych pokoleń, jak i stan domowego budżetu.