Sensory gazów – wskaźniki dojrzałości i świeżości pakowanego produktu
W celu ograniczenia rozwoju mikroorganizmów w produktach spożywczych stosuje się pakowanie w modyfikowanej atmosferze. Pomiar stężenia tlenu i dwutlenku węgla wewnątrz opakowania umożliwia określenie świeżości i bezpieczeństwa żywności oraz kontrolę szczelności opakowań. Powszechnie znanym sensorem tlenu jest system Ageless Eye. Jednak cechuje się on wysoką ceną, ograniczoną funkcjonalnością i odwracalnym charakterem wskazań [1].
Wskaźniki świeżości przekazują bezpośrednią informację na temat jakości mikrobiologicznej zapakowanej żywności. Ich zasada działania opiera się na wykrywaniu dwutlenku węgla i siarki, amoniaku, amin, etanolu, kwasów organicznych i toksyn, czyli metabolitów wytwarzanych przez drobnoustroje [2]. Firma Toxin Alert Inc. wyprodukowała wskaźnik Toxinguard wykrywający obecność bakterii Pseudomonas sp. w mleku. Gdy zwiększa się zawartość kwasu mlekowego w butelce i mleko staje się kwaśne wskaźnik zmienia kolor z białego na czerwony [3].
W przemyśle owocowo-warzywnym wykorzystuje się także wskaźniki dojrzałości produktu. Przykładem jest wskaźnik RipeSense (rys. 1), w którym sensor umieszczony w etykiecie reaguje z aromatami wydzielającymi się z owoców podczas dojrzewania. Sensor jest początkowo czerwony i wraz z dojrzewaniem owoców zmienia kolor na pomarańczowy i żółty. Dzięki temu konsument może wybrać produkt o pożądanym stopniu dojrzałości [4].