Co drugi polski pracodawca za najbardziej wartościową cechę pracownika uważa umiejętność współpracy (źródło: „Niedobór  Talentów 2018”). Na podium najbardziej pożądanych tak zwanych kompetencji miękkich jest też dobra organizacja czasu pracy (potwierdza 49% firm) i umiejętność komunikacji (44%). Dla porównania w ujęciu globalnym dla pracodawców najważniejsza jest umiejętność komunikacji (57%), współpracy (55%), rozwiązywania problemów (53%).

Jednym z kluczowych czynników warunkujących zapotrzebowanie na wskazane kompetencje miękkie jest dynamicznie postępująca automatyzacja procesów oraz przetwarzanie i wymiana danych na dużą skalę. Coraz częściej pracujemy w zespołach, które są zróżnicowane pod względem zarówno wiedzy czy umiejętności, jak również wieku, pochodzenia etnicznego, (nie)pełnosprawności, stylu życia. Możemy również uczestniczyć w różnych formach zespołowego działania, na przykład być częścią zespołu wirtualnego lub rozproszonego. Umiejętność sprawnej komunikacji i współpracy w zespole są zatem kluczowe, by ludzie w organizacjach efektywniej realizowali procesy i osiągali cele. Ukierunkowanie organizacji na poszukiwanie innowacji i efektywności sprawia, że umiejętność rozwiązywania problemów jest pożądaną kompetencją. Pracownik, którego cechuje ta umiejętność, sam inicjuje i nieustannie szuka najlepszych rozwiązań i dlatego właśnie jest cenny dla organizacji 

mówi Agnieszka Krzemień, ekspert ds. zmiany kariery z ManpowerGroup.

– Organizacje cenią pracowników, którzy wykazują się wysokim poziomem umiejętności obsługi klienta. Firmy, które nie potrafią wysłuchać potrzeb swojego klienta i dobrze dopasować produktu i usługi do jego oczekiwań, a potem utrzymać jego lojalności, będą ponosiły straty. Przedsiębiorstwa przegrają na rynku z firmami, które wiedzą, jak ważne jest ukierunkowanie na klienta i realizacja usług na najwyższym poziomie. Obecnie pracownik jest rozliczany za efekt końcowy swoich działań, a współczesny manager oddaje mu coraz więcej odpowiedzialności i swobody w działaniu, dlatego ważne jest, by dobrze zarządzał swoją pracą, optymalnie wykorzystywał czas w pracy i był efektywny.  Coraz częściej spotykamy się w organizacjach ze strukturami macierzowymi, coraz częściej pracujemy jednocześnie nad kilkoma projektami, w różnych zespołach, mamy kilku przełożonych i to dodatkowo wymusza na pracownikach konieczność skutecznego wyznaczania i realizowania priorytetów oraz sprawnych działań – dodaje Agnieszka Krzemień.

– W Polsce widzimy też niższy niż w ujęciu globalnym odsetek firm, dla których ważne są umiejętności zarządzania i przywództwa. Uzyskany wynik może być niepokojącym sygnałem, że nad Wisłą nadal dominują organizacje z wyraźnie hierarchiczną strukturą i dyrektywnym sposobem kierowania na poziomie zarządczym. Płaskie struktury są coraz częściej uznawane za bardziej efektywne. W takim środowisku pracownik ma większą inicjatywę i sprawczość działania, a umiejętność zarządzania może być częściej wykorzystywana w pracy na co dzień, nawet jeśli pracownik formalnie nie pełni roli managera. Umiejętność zarządzania dotyczy nie tylko kierowania ludźmi, zespołem, lecz także projektami, procesami – wyjaśnia ekspertka.

Jakie kompetencje miękkie są ważne dla firm z sześciu regionów Polski?

Umiejętność współpracy, czyli numer jeden w zestawieniu ogólnopolskim, jest najbardziej doceniana przez pracodawców z Polski północnej – wskazało na nią 60% firm z tego obszaru. Najmniejsze uznanie znajduje natomiast w regionie centralnym (41%). Zdolności organizacyjne są najbardziej pożądane przez firmy z Polski centralnej (58%), najmniej z południowo-zachodniej (42%). Jakich jeszcze kompetencji miękkich poszukują polscy pracodawcy? Umiejętność rozwiązywania problemów jest najważniejsza dla przedsiębiorstw z Polski południowo-zachodniej (54%), natomiast o obsłudze klienta mówią firmy z południa (35%). Najwyższy odsetek firm, które wskazują na umiejętności przywódcze i zarządzania jest zlokalizowany w południowo-zachodniej części kraju – odpowiednio 25% i 28%.

Kluczowym czynnikiem warunkującym różnice w deklaracjach pracodawców jest rodzaj działalności biznesowej, który dominuje w danym regionie. Wpływ mają też procesy migracyjne w danym obszarze kraju oraz jego struktura demograficzna. Kompetencje miękkie wskazane przez polskich pracodawców to kompetencje uniwersalne, które determinują sukces w życiu zawodowym bez względu na region, branżę i wielkość firmy. Osoby, u których są one rozwinięte na wysokim poziomie to atrakcyjni pracownicy na rynku pracy. Miękkie kompetencje sprzyjają rozwojowi zawodowemu, zdobywaniu osiągnięć zawodowych, czy też przebranżowieniu się. Zdecydowanie trudniejszym i bardziej czasochłonnym jest wykształcenie kompetencji uniwersalnych niż zdobycie fragmentu wiedzy, by na przykład dobrze obsłużyć system lub maszynę. Bez względu na postępującą automatyzację atrakcyjność tych kompetencji na rynku będzie w najbliższym czasie niezmiennie wysoka, ponieważ są one ściśle związane z efektywną pracą z ludźmi, a to ludzie osiągają cele dla organizacji. Te kompetencje są wykorzystywane w pracy zarówno do kierowania zespołami, jak i do współpracy z nimi. Automatyzacja wspiera uzyskiwanie pożądanych rezultatów, jest narzędziem w rękach człowieka

dodaje Agnieszka Krzemień.

Jakie działania mogą podjąć firmy, które mają trudności w rekrutacji pracowników o pożądanych kompetencjach miękkich?

–Rekomendowanym działaniem jest zaplanowanie polityki rozwoju talentów wewnątrz organizacji, w tym programów rozwojowych dla mniej i bardziej doświadczonych pracowników. Dodatkowo, kluczowe jest umożliwianie zmiany ścieżek kariery wewnątrz organizacji, czyli zwiększenie mobilności pracowników w ramach firmy – tłumaczy ekspertka ManpowerGroup. – Warto w organizacjach tworzyć zróżnicowane zespoły, które składają się z osób mających wysoko rozwinięte kompetencje miękkie oraz tych, które dopiero je rozwijają. Takie środowisko pracy i współpracy opartej na wymianie doświadczeń wspiera rozwój pracownika – dodaje.