Powiedzonko to przyszło mi do głowy, gdy zapoznawałem się z informacjami dotyczącymi sukcesów i nadziei związanych z pojęciem – i co ważniejsze certyfikatem – „polska wódka/polish vodka”. Właśnie mija sześć lat od kiedy pojęcie polska wódka stanowi produkt o unijnym oznaczeniu geograficznym. Jakie są tego efekty? I złe i dobre…

Polska to największy w Europie i czwarty na świecie producent wódki. Badania wskazują, że „polska wódka” jest jedną z najpowszechniej rozpoznawalnych marek związanych z naszym krajem. Co jednak ciekawe zaledwie 10% polskich wódek spełnia wymogi ich unijnej certyfikacji jako „polska wódka/polish vodka”. Wydawać się zatem może, że certyfikat nie przynosi należytych zwrotów wizerunkowych producentom i z tego względu nie budują oni swoich marek w oparciu o to pojęcie. Z drugiej strony jestem przekonany, że za budowę marki, jej prestiżu i rozpoznawalności „polskiej wódki” właśnie te 10% wódek spełniających wymogi robi więcej niż pozostałe 90% rynku.

Dlaczego zatem te 10% podejmuje trud certyfikacji? Przecież nie ze względu na zachęty płynące z Ministerstwa Rolnictwa, które zachęca do certyfikacji i przystępowania do systemów jakości, ale nie ma środków i pomysłów na wsparcie certyfikowanych brandów. Co więcej nie podejmuje też żadnych kroków, by rejestrowane napoje alkoholowe bronić przed wciąż rosnącymi restrykcjami proponowanymi m.in. przez Ministerstwo Zdrowia.

Myślę, że dla producentów tych 10% produktów spełniających wymogi „polskiej wódki” ważne jest długofalowe działanie na rzecz budowania marki. Jestem przekonany, że nie zważają iż korzyści czerpią z tego także produkty nie spełniające wymagań. Dla nich ważne są efekty dla branż jako całości, budowania marki krajowej i posiadania swoistej polisy, która może preferencyjnie traktować ich produkty w czasie, gdy świadomość i oczekiwania konsumentów mogą urosnąć.

Trzymam kciuki za tych producentów, którzy podejmują się procesu certyfikacji i w dużej mierze bezinteresownej pracy na rzecz popularyzacji i promocji marki „polska wódka”. Powodzenia!

Ponieważ jednak związany jestem z branżą piwną powinienem zakończyć próbą odniesienia tego, co dzieje się z „polską wódką” na swoje podwórko. Polskie piwo mimo, że stanowi bardzo poważny segment branży spożywczej w Polsce nie wyrobiło sobie tak znanej marki. Wydaje się zatem, że próba uzyskania ochrony podobnej do tej jaką objęte jest „ceskie pivo” (czeskie piwo) nie przyniosła by efektów. Nie oznacza to jednak, że jakakolwiek certyfikację uważam za niepotrzebną. Myślę, że największy potencjał mogą przynieść certyfikacje jakościowe, czy przystępowanie do systemów jakości. Co prawda producenci nie mogą liczyć na to, że wraz z certyfikacją słupki sprzedaży wystrzelą w kosmos, jednak rola certyfikacji jest nie do przecenienia jako praca na rzecz budowania marki. Certyfikowanie piw w systemach jakościowych pozwala wskazywać konsumentom, które produkty na rynku wytwarzane są według precyzyjnie określonych reguł (dotyczących procesów, procedur, czy surowców). Jestem przekonany, że z czasem zacznie mieć to znaczenie, gdyż rola żywności wysokiej jakości nieustanie będzie rosła. Myślę też, że nawet bez wsparcia ze strony rządzących, produkty certyfikowane będą pełnić rolę forpoczty, która nakreśli ramy tego, co wpisze się w powszechne pojęcie „polskiego piwa”, czy „polskich piw”. Trzeba pamiętać tylko, że działania te nie mają wartości dla konkretnych producentów, a dla całego rynku. Dlatego też równie mocno trzeba dbać o to, żeby promować znaki jakości, jak o to, żeby ich prestiż nie upadał przez złe decyzje, czy wypaczenia w czasie certyfikacji.