Współpraca Banków Żywności z sieciami handlowymi rok do roku wykazuje się coraz większą efektywnością. Dla porównania w 2016 roku organizacja pozyskała ze sklepów ponad 2,5 tysiąca ton żywności. Tegoroczny wynik nie byłby możliwy, gdyby nie zwolnienie VAT od przekazywanej żywności, wprowadzone dla przedsiębiorców w 2013 roku, dzięki inicjatywie Banków Żywności. Jednak to, co szczególnie procentuje w ostatnim czasie, to prowadzone przez organizację kampanie uświadamiające problem marnowania żywności i podejmowane na tym polu rozmowy z biznesem.

– Zaufanie, którym obdarzają nas partnerzy biznesowi, w tym sklepy, to zasługa kompetencji, które udało nam się zbudować przez ponad 20 lat naszej działalności. Jedną z nich są wypracowane procedury odbioru żywności, co gwarantuje zachowanie parametrów jakościowych produktów od momentu ich odbioru przez nas, aż po dostarczenie do organizacji pomocowych. Wciąż jednak decyzja o przekazywaniu żywności przez przedsiębiorców, w tym sklepów, opiera się na dobrowolności. To również powoduje, że wiele z nich nie ma potrzeby intensyfikowania swoich działań w zakresie prowadzenia społecznie odpowiedzialnej polityki na rzecz minimalizowania strat żywności. Dlatego też wciąż zdarza się, że żywność zamiast odpowiedniego zagospodarowania, dzięki współpracy chociażby z Bankami Żywności, trafia do kosza, który staje się niestety niebezpiecznym źródłem pożywienia dla najbiedniejszych osób – podkreśla Marek Borowski, Prezes Federacji Polskich Banków Żywności.

Dlatego też organizacja zabiega o ustawę o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności, która spowoduje że taka współpraca dla sieci handlowych będzie wymogiem. W Polsce marnowanych jest 9 milionów ton żywności. Banki Żywności podkreślają, że nie ma obecnie rzetelnych danych na temat skali marnowania dla poszczególnych etapów łańcucha żywności w tym rolnictwa, produkcji, dystrybucji i handlu oraz konsumpcji. Według jedynych dostępnych na ten moment danych, pochodzących sprzed 13 lat, sklepy marnują stosunkowo najmniej w porównaniu do pozostałych etapów. Trzeba jednak pamiętać, że to właśnie sklepy mają największy wpływ na dyktowanie norm handlowych dla rolników, czy producentów oraz na decyzje i zachowania konsumenckie. Ci ostatni, a więc konsumenci, w opinii Banków Żywności mogą obecnie odpowiadać za generowanie największych strat w całym łańcuchu.

PROM a marnotrawstwo

Żeby móc zweryfikować swoje obserwacje i przypuszczenia organizacja ruszyła właśnie z przełomowym dla naszego kraju projektem o nazwie PROM, który w przeciągu dwóch lat ma przyczynić się do aktualizacji danych na temat skali marnotrawstwa dla poszczególnych etapów całego łańcucha żywności i wypracowania odpowiedniego narzędzia stałego monitoringu strat żywności w Polsce. To pierwszy i najważniejszy krok, by móc proponować sprawne i efektywne rozwiązania.

Banki Żywności pozyskują żywność nie tylko z sieci i sklepów, ale również z innych obszarów, gdzie istnieje zagrożenie zmarnowaniem żywności, jednak z wyłączeniem gospodarstw domowych, przez wzgląd na wymogi związane  z bezpieczeństwem żywności. Organizacja współpracuje z rolnikami, producentami i szeroko pojętą gastronomią, pozyskując z tych źródeł dobrą żywność, którą później przekazuje ponad 3500 organizacji pomocowych, pod opieką których znajduje się ponad 1,6 mln osób potrzebujących.

W 2018 roku organizacja zagospodarowała żywność również z innych źródeł, poza sieciami. Banki Żywności pozyskały ponad 7 300 ton żywności pochodzącej z produkcji, blisko 1 900 ton z dystrybucji oraz 11 800 ton od rolników w ramach programu Wycofywania Owoców i Warzyw (embargo rosyjskie), który zawiera dofinansowanie za przekazywaną żywność. Dodatkowo prowadzone przez organizację zbiórki żywności zapewniły pozyskanie ponad 1 200 ton żywności, a program unijnej pomocy żywnościowej POPŻ 33 000 ton.