Obyś żył w ciekawych czasach…

W ostatnim dniu sierpnia prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę wdrażającą w Polsce system kaucji na opakowania. Dawno żaden dokument nie powodował tylu emocji w branży spożywczej, której przedstawiciele od miesięcy apelowali o zmiany w jego zapisach. Jedna z większych kontrowersji wiąże się z terminem obowiązywania nowego systemu – ma ruszyć w 2025 r., a przez opóźniające się prace nad projektem, producentom nie zostało wiele czasu na przystosowanie się do nowych wymogów. „Z jednej strony nakłada się na przedsiębiorców obowiązek zbierania opakowań wyłącznie w systemie kaucyjnym, a z drugiej zostawia im niewiele ponad rok, żeby ten system stworzyć. W żadnym kraju w tak krótkim czasie tego nie dokonano” – ostrzega Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny ZPPP Browary Polskie (wywiad na str. 22). Podobne zdanie ma Michał Napieracz, dyrektor Browaru Okocim w Brzesku (rozmowa na str. 36), który zaznacza, że kary przewidziane w ustawie w sytuacji, gdy branża nie zdąży zbudować systemu kaucyjnego do 1 stycznia 2025 r. są bardzo wysokie. „Chcąc ich uniknąć producenci zaczną odchodzić od szklanych butelek zwrotnych i tysiące ton tych opakowań, zamiast do ponownego napełnienia, trafi na stłuczkę. Butelek, których zwrotność kształtuje się na poziomie 90%” – podkreśla M. Napieracz.

Producentom – w tym browarom, o których szerzej piszemy w tym wydaniu – pozostało jedynie „mieć nadzieję, że w przyszłej kadencji ustawa będzie nowelizowana, a nasz głos dotrze do decydentów i zwycięży zdroworozsądkowe podejście” – dodaje B. Morzycki.

System kaucyjny to nie jedyna zmiana, jaka dotyczy wspomnianego piwowarstwa. „Rok 2023 jest trudnym czasem dla branży browarniczej z powodu wszechobecnych zmian w prawie, dotykających praktycznie każdego aspektu związanego z produkcją i sprzedażą piwa” – pisze Dawid Siedlecki (s. 44). Wymienia m.in. zmiany ordynacji podatkowej czy system e-Faktur. A do tego dochodzą plany Komisji Europejskiej m.in. w zakresie znakowania żywności.

Dodatkowo, już od 1 stycznia 2024 r., zaczną obowiązywać nowe opłaty związane z wdrożoną dyrektywą Single-Use Plastics, ograniczającą zużycie jednorazowych produktów z plastiku, w tym szeroko stosowanych opakowań do żywności i napojów. Również w przyszłym roku producenci napojów wykorzystujący opakowania z tworzyw sztucznych będą musieli zadbać o to, by plastikowe zakrętki były na stałe przymocowane do tych pojemników. Wkrótce potem pojawi się kolejny obowiązek – udziału 25% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w jednorazowych butelkach PET o pojemności do 3 litrów…

Powyżej wymienione „nowości” to duże wyzwanie dla całej branży spożywczej, a równocześnie „dopiero pierwszy etap transformacji gospodarki opakowaniami do kształtu, który proponuje UE” – jak zaznacza na naszych łamach Mikołaj Maśliński. Zachęca równocześnie, że „warto śledzić na bieżąco zmiany prawa w tym obszarze, ponieważ mogą przynieść sporo wyzwań nie tylko w sferze finansowej czy sprawozdawczej, ale także organizacyjno-biznesowej”.

„Obyś żył w ciekawych czasach” – chińskie powiedzenie, które zacytowałem w tytule, dobrze pasuje do zmian, jakie zachodzą i jakie jeszcze czekają branżę spożywczą. Należy tylko przypomnieć, że to nie życzenie, a raczej złorzeczenie, przekleństwo. Oby więc producenci byli w stanie sprostać prawnym i rynkowym „transformacjom” i doczekali czasów zdecydowanie bardziej „nudnych”.

Browarnictwo

Utrzymanie ruchu

Efektywność energetyczna

Bezpieczny produkt spożywczy

Felieton