Kwas mlekowy w przemyśle polimerowym
Najszybciej jednak zapotrzebowanie na kwas mlekowy rośnie w sektorze wytwarzania biodegradowalnych polimerów. Polilaktyd lub inaczej kwas polimlekowy (PLA) jest w pełni biodegradowalnym i bezpiecznym dla środowiska polimerem i w przeciwieństwie do klasycznych polimerów, np. polietylenu tetraftalanu (PET) czy polipeopylenu (PP), których czas rozkładu wynosi od 100 do aż 1000 lat, jego dekompozycja zachodzi szybko i bez negatywnego wpływu na środowisko naturalne (ok. 45 dni). Dodatkowo jest w pełni biokompatybilny, więc może być wykorzystywany do produkcji rozpuszczalnych i wchłanianych nici chirurgicznych. Reakcja powstawania polialtydu jest dość skomplikowana, jednak w znacznej mierze mniej uciążliwa niż produkcja klasycznych polimerów. Polega na polikondensacji kwasu mlekowego w obecności katalizatorów, np. kwasów Lweisa: trifluorometanosulfonian skandu [Sc(OTf)3] czy trifluorometanosulfonimid skandu [Sc(NTf2)3.

 

Kwas mlekowy w przemyśle kosmetycznym
Kwas mlekowy jest wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym na dwa sposoby. Pierwszy to analogiczny do tego z przemysłu spożywczego – jako regulator odczynu przy formacjach kosmetycznych. Poza faktem, że produkty kosmetyczne powinny posiadać pH poniżej 7 (z racji kwasowego odczynu skóry, ok. 5.5), to bardzo często tworzenie samej emulsji kosmetycznej wymaga odpowiedniego pH, przy którym działają związki emulgujące i inne surfaktanty.

Drugim aspektem są właściwości aktywne kwasu mlekowego w produktach kosmetycznych. Jako pierwsze warte wskazania są jego właściwości rozjaśniające i wyrównujące koloryt, dlatego dodawany jest do preparatów kosmetycznych o takim przeznaczeniu. Doniesienia podają, że jego stężenie wynoszące ok. 8% hamuje wytwarzanie samej melaniny, a więc jest również wykorzystywany jako środek zapobiegający powstawaniu przebarwień. Wyższe stężenia, podobnie do innych kwasów, powodują złuszczanie się naskórka, a więc stymulują jego odnowę (również poprzez produkcje elastyny, kolagenu czy ceramidów).

 

Wpływ kwasu mlekowego na organizm ludzki
Opisując pozytywny wpływ kwasu mlekowego na skórę człowieka nie można pominąć jego ogólnego zbawiennego wpływu na organizm ludzki. Wspomniano wcześniej o właściwościach regeneracyjnych mięsnie po wysiłku fizycznym. Dodatkowo jego spożycie powoduje obniżanie pH układu pokarmowego oraz jelit, co ogranicza namnażanie się bakterii patogennych, np. gnilnych, a sprzyja rozwojowi tzw. „dobrej” mikroflory jelitowej. Literatura podaje również, że poprawia przyswajalność niektórych mikroelementów, np. wapnia czy żelaza.
Ma właściwości antyoksydacyjne, a więc eliminuje działanie wolnych rodników, stąd (poza aspektem kosmetycznym – działaniu przeciwstarzeniowym) można w pewnym stopniu uznać go za składnik antynowotworowy.

 

***

Jak wspomniano, kwas mlekowy dodawany jest do produktów przeznaczonych do higieny intymnej, gdyż poza właściwościami regulującymi pH posiada, co wspomniano już wcześniej w kontekście układu pokarmowego, właściwości ochronne dla ludzkiej flory bakteryjnej (sprzyjacie jej rozwojowi i eliminujące rozwój patogenów).

Jak widać, więc kwas mlekowy to składnik wielu produktów spożywczych, nie tylko tych fermentowanych, którego dodatek poprawia ich właściwości prozdrowotne. Nieoceniony jest również jego wpływ na skórę, a więc poza przemysłem spożywczym bardzo duże zapotrzebowanie generuje sektor wytwarzania kosmetyków i produktów dermatologicznych.

W dobie coraz większej świadomości ekologicznej można spodziewać się, że w niedalekiej przyszłości szkodliwe dla środowiska materiały plastikowe zostaną wyparte przez w pełni biodegradowalne polimery PLA, a więc zapotrzebowanie na kwas mlekowy, które obecnie i tak jest wysokie, wzrośnie wielokrotnie. Stąd coraz więcej biorafierii poszerza swoją działalność o produkcję tego właśnie składnika.

 

 

Literatura
Durkalec-Michalski K., Ocena wpływu suplementacji kwasem beta-hydroksy-beta-metylomasłowym na wskaźniki wydolności fizycznej zawodników wybranych dyscyplin sportowych, Rozprawa doktorska, Poznań 2012.
Elmowaf, E.M., Tiboni, M., Soliman M.E., Biocompatibility, biodegradation and biomedical applications of poly(lactic acid)/poly(lactic-co-glycolic acid) micro and nanoparticles. J. Pharm. Investig., 2019.
Górska K., Pietkiewicz J. J., Funkcje technologiczne i charakterystyka kwasów dodawanych do żywności, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2009.
Jurkowski M., Błaszczyk M., Charakterystyka fizjologiczno-biochemiczna bakterii fermentacji mlekowej, Problemy nauk biologicznych, 2012.